การขอรับรองมาตรฐาน GHP และ HACCP ไม่ได้เริ่มต้นแค่ตอนตรวจจากหน่วยงานภายนอก แต่เริ่มตั้งแต่การจัดระบบภายในให้พร้อม โรงงานที่รับผลิตครีมต้องเข้าใจว่าทุกองค์ประกอบ ตั้งแต่พื้นที่ผลิต บุคลากร ไปจนถึงการบันทึกเอกสาร ล้วนถูกนำมาประเมินร่วมกัน บทความนี้คือเช็กลิสต์สำคัญที่ โรงงาน OEM ครีม ควรตรวจสอบก่อนเข้าสู่กระบวนการรับรอง เพื่อให้ผ่านมาตรฐานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
1. พื้นที่ผลิตและการจัดวางเครื่องจักร
พื้นที่ผลิตต้องแยกโซนชัดเจน เช่น ห้องชั่งวัตถุดิบ ห้องผสม ห้องบรรจุ และห้องเก็บสินค้า โดยต้องมีระบบควบคุมฝุ่น ความชื้น และการระบายอากาศที่ดี รวมถึงพื้นผิวต้องทำความสะอาดง่าย ป้องกันการสะสมของเชื้อจุลินทรีย์ การจัดเครื่องจักรต้องมีระยะปลอดภัยและการบำรุงรักษาตามแผน SOP ที่ตรวจสอบได้
2. ระบบน้ำและอุปกรณ์ที่ใช้ในการผลิต
ในมาตรฐาน ISO 22716 ระบุไว้ว่าน้ำที่ใช้ในการผลิตครีมต้องผ่านการกรองและตรวจคุณภาพอย่างสม่ำเสมอ โรงงานควรจัดทำเอกสารตรวจสอบคุณภาพน้ำ (Water Quality Record) และบันทึกการทำความสะอาดอุปกรณ์ เช่น ถังผสม หัวบรรจุ และสายท่อ เพื่อป้องกันการปนเปื้อน
3. บุคลากร พนักงาน
บุคลากรทุกคนในสายการผลิตต้องผ่านการอบรมเรื่องสุขอนามัยส่วนบุคคล การแต่งกาย การล้างมือ และขั้นตอนปฏิบัติงานที่ถูกต้อง การจัดทำบันทึกอบรม (Training Record) ถือเป็นหลักฐานสำคัญที่ใช้ในการตรวจประเมิน โรงงานที่มีระบบฝึกอบรมต่อเนื่องจะได้รับคะแนนด้านการบริหารคุณภาพสูงกว่า
4. ระบบเอกสารและการตรวจสอบย้อนกลับ
การจัดการเอกสารเป็นหัวใจสำคัญของการผ่านมาตรฐาน GHP/HACCP โรงงานควรมีแบบฟอร์มการผลิต (Batch Record) ใบตรวจสอบคุณภาพ (QC Record) และแผนการจัดการอันตราย (HACCP Plan) ที่ตรวจสอบย้อนหลังได้อย่างครบถ้วน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของระบบ GHP & HACCP ที่หน่วยงานประเมินจะตรวจอย่างละเอียด
5. การควบคุมสุขอนามัยส่วนบุคคล
โรงงานต้องจัดให้มีห้องเปลี่ยนชุด ล็อกเกอร์ และอ่างล้างมือก่อนเข้าสู่พื้นที่ผลิต รวมถึงมีป้ายแนะนำขั้นตอนการแต่งกายที่ถูกต้อง พนักงานที่ป่วยหรือมีแผลเปิดไม่ควรเข้าพื้นที่ผลิต เพื่อป้องกันการปนเปื้อนในผลิตภัณฑ์
6. ระบบการตรวจสอบภายใน (Internal Audit)
ก่อนการตรวจจริง โรงงานควรดำเนินการตรวจสอบภายในตามเช็กลิสต์ของหน่วยงานมาตรฐาน เช่น Bureau Veritas หรือ SGS เพื่อหาจุดบกพร่องและแก้ไขล่วงหน้า การตรวจสอบภายในนี้ช่วยให้มั่นใจว่าทุกระบบพร้อมสำหรับการประเมิน และเพิ่มความน่าเชื่อถือให้โรงงานในสายตาลูกค้า
สรุป: โรงงานที่เตรียมพร้อม ย่อมได้เปรียบ
การได้รับการรับรองมาตรฐานไม่ใช่เพียงใบอนุญาต แต่คือเครื่องยืนยันถึงคุณภาพและความรับผิดชอบต่อผู้บริโภค การเตรียมความพร้อมตามเช็กลิสต์นี้จะช่วยให้โรงงานผ่านการตรวจประเมินได้อย่างมั่นใจ และพร้อมยกระดับสู่มาตรฐานเดียวกับผู้ผลิตระดับโลก
คำถามที่พบบ่อย
1. ต้องเตรียมพื้นที่ผลิตอย่างไรให้ผ่านการตรวจ?
แยกโซนห้องผลิตให้ชัดเจน มีระบบระบายอากาศ และใช้วัสดุป้องกันฝุ่นหรือเชื้อโรคสะสม
2. โรงงานขนาดเล็กสามารถขอรับรอง GHP ได้หรือไม่?
สามารถทำได้ หากมีการจัดการด้านสุขอนามัยและเอกสารครบถ้วนตามเกณฑ์ อย. กำหนด
3. บุคลากรต้องผ่านการอบรมอะไรบ้าง?
อย่างน้อยต้องมีการอบรมเรื่องสุขอนามัย การทำความสะอาดอุปกรณ์ และการควบคุมคุณภาพเบื้องต้น
4. ต้องตรวจสอบคุณภาพน้ำบ่อยแค่ไหน?
ควรตรวจอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง หรือเมื่อมีการเปลี่ยนแหล่งน้ำ เพื่อป้องกันการปนเปื้อนในสูตรผลิต
5. การตรวจสอบภายในจำเป็นแค่ไหน?
จำเป็นมาก เพราะช่วยลดข้อผิดพลาดก่อนการตรวจจริง และแสดงให้เห็นถึงความพร้อมของโรงงาน
